Dysplazja szyjki macicy, przechodząca w trzeci stopień, kiedy zmiany wpływają na dwie trzecie warstw nabłonka. Objawy bólowe trwają długo, rysując charakter, często z wydzielinami (krew, zapach, nietypowa konsystencja). Ból może pojawić się nawet bez stresu, w spoczynku, rzadko jest ostry, ostry.
antybiotyki a probiotyki. rozpoczelam kuracje antybiotykową na zapalenie szyjki macicy- wiec stosuje rowniez lacibios femine. ale mam rowniez przepisane betadine dopochwowo, ktore zabija wszelkie bakterie, także te dobre, grzyby itp. nie wiem czy jest sens zazywac lacibios teraz, czy moze lepiej zastosowac to po kuracji na.
Przerost szyjki macicy. Nadżerka szyjki macicy. Do usunięcia. Hypoplasia Niedorozwój całego narządu ew. jego części Hypoplasia uteri Macica niedorozwinięta Hysteroscopia Histeroskopia Infarctus pallidus Zawał blady Infarctus placentae. Structura histologica funiculi umbilicalis et membranae amnialis normalis Zawał łożyska.
Niewydolność szyjki macicy. Niewydolność szyjki macicy jest dolegliwością, któ. Pessar ginekologiczny - zastosowanie, rodzaje, wskazania, cena. Pessar ginekologiczny to mały krążek o kształcie p. Skracanie szyjki macicy - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie. Skracanie szyjki macicy w fizjologicznej ciąży obs
juz po raz 6 w przeciagu 3 lat mam zapalenie jajników,(1 rok miałam spokój)teraz znów jestem chora.mam juz tego dosyc.leczona jestem antybotykami , ubieram sie ciepło i znów to wraca.chce
20.03.2019 7 min czytania Dodaj do ulubionych Udostępnij Szyjka macicy pełni ważną rolę w ochronie samej macicy, jajowodów i jajników przed zakażeniami. Niestety, wiele jej schorzeń może się rozwijać bezobjawowo. Szyjka macicy - jakie choroby ją dotykają? | Shutterstock Część odnośników w artykule to linki afiliacyjne.
U blisko połowy kobiet z chlamydialnym zapaleniem szyjki macicy stwierdza się zmiany zapalne w błonie wewnętrznej macicy. Chlamydialne zapalenie błony wewnętrznej macicy jest typowym przykładem zakażenia wstępującego, w przypadku którego miejscem pierwotnym zakażenia jest kanał szyjki macicy, a etapem końcowym zapalenie jajowodów i jajników.
Istnieje wiele czynników ryzyka dysplazji szyjki macicy. Obejmują one rozwiązłość seksualną, historię infekcji narządów płciowych wirusami, takimi jak opryszczka i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), palenie tytoniu i stosowanie leków osłabiających układ odpornościowy (radioterapia, kortyzon).
Adam Bęben lekarz dentysta 31 lipca 2017. Odsłonięte szyjki zębowe to efekt recesji, czyli zaniku cofającego się dziąsła, co powoduje obnażenie korzenia i bóle związane z nadwrażliwością zębów. Procesowi temu może towarzyszyć próchnica korzenia. Objawy odsłoniętych szyjek zębowych są niekiedy na tyle nasilone, że
Szyjka macicy to narząd łączący macicę z pochwą (kanałem rodnym). Gdy w obszarze tym rozwija się rak szyjki macicy, komórki mają nieprawidłową budowę i rosną bez kontroli, przez co choroba może rozprzestrzenić się na inne części ciała. Rak szyjki macicy jest zazwyczaj spowodowany wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
eN7Dv6. Problem nadżerki szyjki macicy może dotknąć kobietę w każdym wieku. Pierwsze zmiany mogą pojawić się już w okresie dojrzewania, kiedy w organizmie zaczynają zachodzić gwałtowne zmiany hormonalne. Następnie nadżerki mogą powstawać na skutek różnych przyczyn od stanów zapalnych, przez urazy mechaniczne aż po zmiany nowotworowe. W okresie okołomenopauzalnym znów istotne są zmiany hormonalne. spis treści 1. Przyczyny nadżerki 2. Nadżerka a zmiany nowotworowe 3. Urazy mechaniczne szyjki macicy 4. Zmiany hormonalne rozwiń 1. Przyczyny nadżerki Pierwszym czynnikiem, który może spowodować powstanie nadżerki są stany zapaln, głównie przewlekłe. Za zmiany mogą odpowiadać powszechne infekcje grzybicze pochwy, ale także poważniejsze infekcje bakteryjne czy wirusowe przenoszone drogą płciową, takie jak rzeżączka, chlamydia czy wirus brodawczaka ludzkiego HPV. Zobacz film: "Mięśniaki macicy - dlaczego warto o nich mówić?" Nadżerek wywołanych stanem zapalnym w większości przypadków nie trzeba usuwać. Wystarczy wyleczenie infekcji podstawowej, a zmiana wówczas zaniknie samoistnie. Zakażenie wirusem HPV może być jedną z przyczyn wystąpienia nadżerki szyjki macicy (Shutterstock) Szczególnie istotne jest pozbycie się zakażenia w przypadku podjęcia decyzji o powiększeniu rodziny. Nadżerka może być jedynym objawem toczącego się zakażenia, które może nawet uniemożliwić zajście w ciążę. 2. Nadżerka a zmiany nowotworowe Nadżerka nie jest stanem przednowotworowym, ale może być jego objawem. W przypadku każdej podejrzanej zmiany, zaleca się rozszerzenie diagnostyki o wykonanie badania cytologicznego i w razie potrzeby kolposkopowego wraz z pobraniem wycinka. PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem: Brązowa wydzielina z krwią i nieprzyjemny zapach - czy to nadżerka szyjki macicy? - odpowiada lek. Magdalena Pikul Czy nadżerka jest niebezpieczna? - odpowiada lek. Marta Gryszkiewicz Jakie są wskazania do usunięcia nadżerki? - odpowiada lek. Aleksander Ropielewski Wszystkie odpowiedzi lekarzy Warto zaznaczyć, że nadżerka może być jedynym objawem procesu nowotworowego. Zawsze zaleca się chirurgiczne usunięcie tego typu zmian, a rozległość zabiegu i ewentualna decyzja o włączeniu leczenia dodatkowego (chemio- i radioterapii) jest uzależniona od stopnia zaawansowania choroby. 3. Urazy mechaniczne szyjki macicy Wszelkie urazy mechaniczne, których doznaje szyjka macicy nie pozostają obojętne. Do uszkodzeń przyczyniają się przede wszystkim przebyte porody, poronienia czy zabiegi, takie jak łyżeczkowanie jamy macicy lub histeroskopia, które wymagają rozszerzenia kanału szyjki. Także stosunki seksualne mogą spowodować mikrourazy na powierzchni szyjki macicy, przyczyniając się do powstania nadżerki. Zmiany związane z przebytymi urazami najczęściej zanikają samoistnie, chociaż czasem niezbędne okazuje się ich usunięcie. 4. Zmiany hormonalne Zmiany hormonalne jako przyczyna powstawania nadżerki dotyczą głównie dziewcząt w fazie pokwitania, kobiet w wieku okołomenopauzalnym i ciężarnych. Są to wyjątkowe okresy w życiu, kiedy mamy do czynienia z gwałtownymi zmianami hormonalnymi. Zdarzają się one także u kobiet w wieku rozrodczym, cierpiących na zaburzenia hormonalne, a nawet w odpowiedzi na fizjologiczne zmiany hormonalne podczas cykli miesiączkowych. Czasem nadżerki pojawiają się u pacjentek, u których włączono terapie hormonalne, np. tabletki antykoncepcyjne, zwłaszcza na początku ich stosowania, kiedy organizm dopiero przyzwyczaja się do nowej równowagi. Tego typu nadżerki również z reguły zanikają samoistnie po ustabilizowaniu poziomów hormonów, a w razie potrzeby można dodatkowo wspomóc organizm poprzez włączenie środków hormonalnych lub ich zmianę. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 12:30, data aktualizacji: 09:15 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 7 minut Szyjka macicy pełni ważną rolę w ochronie samej macicy, jajowodów i jajników przed zakażeniami. Niestety, wiele jej schorzeń może się rozwijać bezobjawowo. Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Szyjka macicy - zadania Szyjka macicy - nadżerka Szyjka macicy - stan zapalny Szyjka macicy a torbiele (gruczoły) Nabotha Szyjka macicy - nowotwór Niebezpieczne związki Szyjka macicy a cytologia. Dlaczego to badanie jest tak ważne? Cytologia po usunięciu macicy Szyjka macicy - zadania Niezwykle ważnym zadaniem, które spełnia szyjka macicy jest wytwarzanie śluzu, który jest barierą ochronną dla flory bakteryjnej. Drugą, istotną funkcją szyjki jest jej znaczenie w zajściu w ciążę, donoszeniu jej i urodzeniu dziecka. To właśnie kanał szyjki macicy umożliwia plemnikom przedostanie się z pochwy do macicy. W czasie ciąży działa jak zwieracz zamykający jamę macicy, a podczas porodu umożliwia wydostaniu się dziecka na zewnątrz. Pod wpływem hormonów, w comiesięcznym cyklu szyjka macicy podlega wielu przemianom. W fazie niepłodności jest twarda, sucha i zamknięta. Gdy zbliża się jajeczkowanie, ujście otwiera się, odcinek pochwowy szyjki staje się bardziej miękki i unosi się. W tym czasie wytwarzany jest śluz, który jest przyjazny dla plemników. Po jajeczkowaniu szyjka wraca do stanu sprzed owulacji. Szyjka macicy - nadżerka Jak już wspomnieliśmy, kobieta może nie wiedzieć, że ma problemy z szyjką macicy, bo wiele schorzeń nie daje jasnych objawów. A te, które się pojawiają nie są jednoznaczne. Tak też dzieje się w przypadku dość popularnej dolegliwości, która nazywa się nadżerka szyjki macicy. Ale tą nazwą często błędnie określa się wszelkie zaczerwienienia na części pochwowej szyjki macicy (fachowo nazywane erytroplakią). Pojęcie nadżerka prawdziwa szyjki macicy zarezerwowane jest tylko dla ubytków nabłonka szyjki macicy. Natomiast większość „na oko” rozpoznawanych nadżerek to ektopia, czyli przemieszczenie się nabłonka walcowatego z kanału szyjki na tarczę części pochwowej. Nadżerki prawdziwe najczęściej występują u aktywnych seksualnie kobiet w wieku 25 - 35 lat. Mogą być następstwem zapalenia szyjki macicy lub pochwy, urazu mechanicznego (np. w czasie porodu, poronienia). Objawy: Zwykle nie występują. Niekiedy przed miesiączką pojawiają się białe, żółte lub zielonkawe upławy o przykrym zapachu. Mogą wystąpić plamienia między miesiączkami lub po stosunku oraz bóle w dole brzucha. Badania: Zmianę można wykryć podczas badania ginekologicznego. Aby postawić prawidłową diagnozę, konieczne jest wykonanie cytologii lub kolposkopii. Terapia: Stosuje się leczenie farmakologiczne, a jeśli nie przyniesie ono poprawy, zmianę smaruje się specjalnym preparatem, wypala prądem, zamraża ciekłym azotem lub usuwa falami świetlnymi. W wyjątkowych sytuacjach wykonuje się zabiegi bardziej inwazyjne, jak wycięcie fragmentu szyjki macicy (konizacja). Warto wiedzieć: Nadżerka prawdziwa może być objawem stanów przedrakowych i rakowych szyjki. Szyjka macicy - stan zapalny Stan zapalny szyjki macicy rozwija rozwija się na skutek zakażenia pierwotniakami (np. rzęsistkiem pochwowym), bakteriami (np. Chlamydią, dwoinkami rzeżączki), wirusami lub grzybami. Infekcji sprzyjają mechaniczne uszkodzenia szyjki macicy, a także częsta zmiana partnerów seksualnych. Objawy: Zapalenie może przebiegać bezobjawowo, częściej jednak występują upławy, czasem plamienia lub krwawienia między miesiączkami. Badania: Aby wykryć stan zapalny szyjki macicy konieczne jest badanie ginekologiczne oraz pobranie wydzieliny z szyjki macicy na posiew. To pozwala zidentyfikować drobnoustroje, które wywołały stan zapalny. Terapia: W leczeniu zapaleń szyjki macicy stosuje się dopochwowe leki przeciwzapalne, antybiotyki (miejscowo lub ogólnie), niekiedy preparaty hormonalne. Warto wiedzieć: Nieleczone zapalenie szyjki macicy może rozprzestrzenić się na dalsze odcinki dróg rodnych. Szyjka macicy a torbiele (gruczoły) Nabotha Torbiele szyjki macicy to niewielkie pojedyncze lub mnogie pęcherzyki wypełnione treścią śluzową albo śluzowo-ropną. Ropna wydzielina pojawia się, gdy rozwinie się stan zapalny. Torbiele powstają wskutek zamknięcia ujścia gruczołów śluzowych szyjki macicy przez narastający nabłonek, najczęściej w trakcie gojenia się nadżerki. Występują u kobiet w wieku rozrodczym, szczególnie u tych, które już rodziły. Objawy: Nie występują żadne dolegliwości. Badania: Wykonuje się badanie ginekologiczne oraz cytologię. Terapia: Jeśli lekarz zdecyduje o konieczności usunięcia torbieli, zmianę nakłuwa się, usuwa jej zawartość, a opróżniony gruczoł przymraża się ciekłym azotem lub wypala za pomocą lasera albo prądu. Warto wiedzieć: Nieleczone gruczoły Nabotha na ogół znikają po pewnym czasie, ale mają tendencję do nawrotów. Szyjka macicy - nowotwór Nowotwór szyjki macicy zajmuje pierwsze miejsce pod względem częstości występowania wśród nowotworów narządu rodnego u kobiet. Raka szyjki macicy wykrywa się najczęściej u kobiet w wieku 40–55 lat, ale niemała jest tez grupa kobiet, u których rak rozwinął się po 25. roku życia. Za powstawanie nowotworu odpowiedzialne są niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego – Human Papilomavirus (HPV), przenoszone drogą płciową. Objawy: Zmiany przedrakowe lub wczesny rak nie powodują dolegliwości. W miarę rozwoju choroby mogą pojawić się nietypowe krwawienia (między miesiączkami, po stosunku, po menopauzie), obfite upławy, ból w podbrzuszu podczas stosunku lub przy oddawaniu moczu, a także - pozornie niezwiązane z nowotworem - obrzęki nóg. Miesiączki trwają dłużej i są bardziej obfite. Badania: Podstawowym badaniem jest cytologia i kolposkopia. W czasie badania pobiera się materiał do badania histopatologicznego. Terapia: Leczenie raka szyjki macicy uzależnione jest od stadium choroby. Zmiany przedrakowe leczy się farmakologicznie. Jeśli jest to rak przedinwazyjny, stosuje się chirurgię laserową, kriochirurgię lub chirurgiczną konizację (usunięcie części szyjki macicy). W stadium inwazyjnym trzeba usunąć macicę (histerektomia), leczeniem uzupełniającym jest radioterapia. W przypadku przerzutów do innych narządów stosuje się chemioterapię. Warto wiedzieć: Co roku ponad 3,5 tys. Polek dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, a codziennie umiera z tego powodu aż 5 kobiet. Ale nowotworowi można skutecznie zapobiegać przez właściwą profilaktykę i wczesną diagnostykę. Cennym badaniem jest cytologia (pierwszy raz należy ją wykonać po rozpoczęciu współżycia, potem regularnie co rok). Bronią przeciw wirusowi HPV są też szczepionki (można je podawać od 12. roku życia). Niebezpieczne związki Kobiety zwykle nie wiedzą, że odkąd podejmą współżycie płciowe są zagrożone różnymi zakażeniami, w tym wirusem HPV, który może być przyczyną raka szyjki macicy. Do rozwoju nowotworu dochodzi w wyniku długotrwałego zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, a zwłaszcza typami wysoko rakotwórczymi HPV 16 i 18, które wywołują ponad 70 proc. przypadków choroby. Około 30 typów wirusa HPV atakuje błonę śluzową narządów płciowych, a 15 - wywołuje raka szyjki macicy. Jeśli wirus ma cechy onkogenne, ryzyko zachorowania zwiększa się: 2-krotnie - przy rozpoczęciu współżycia we wczesnym wieku, a także gdy palimy papierosy, 2 do 4 razy po urodzeniu trójki lub więcej dzieci oraz gdy doszło do zarażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, 4-krotnie, jeśli przez lata stosujemy doustne środki antykoncepcyjne. Wirus HPV może być też przyczyną rozwoju innych nowotworów, np. płaskonabłonkowego raka odbytu, sromu, prącia a nawet przełyku. Z ostatnich badań wynika, że prezerwatywy nie chronią przed wirusem HPV, chyba że zawierają środki wirusobójcze. Względne zabezpieczenie daje natomiast tzw. antykoncepcja barierowa, czyli wkładki i krążki dopochwowe. Ważnym elementem profilaktyki jest pozostawanie w związkach monogamicznych i dochowanie wierności przez oboje partnerów. Szyjka macicy a cytologia. Dlaczego to badanie jest tak ważne? W krajach, gdzie 20 lat temu wprowadzono powszechne badania cytologiczne, śmiertelność zmniejszyła się. W Islandii o 80 proc., Finlandii o 60 proc., USA i Szwecji o 50 proc. Cytologię płynną LBC z konsultacją ginekologiczną zamówisz na W porównaniu do cytologii tradycyjnej wykazuje 2 razy większą wykrywalność zmian śródnabłonkowych. Komórki nabłonka pobranego z szyjki macicy dzieli się na normalne, atypowe, przedrakowe i rakowe. Obecność komórek atypowych wymaga powtórzenia cytologii po leczeniu przeciwzapalnym. Jeśli podejrzewane są zmiany przedrakowe, zleca się kolposkopię. Kolposkopię i oznaczenie DNA HPV, czyli badanie cech onkologicznych wirusa, wykonuje się też, by zweryfikować niejasne wyniki. Kolposkopia to specjalistyczne badanie szyjki macicy wykonane aparatem optycznym oświetlającym jej wnętrze. Czasem ścianki szyjki pokrywa się specjalnym roztworem, który uwidacznia obszary chorobowo zmienione i umożliwia precyzyjne pobranie próbki. Gdy mimo to nie można dokładnie ocenić zmian, przeprowadza się kolonizację. To rodzaj biopsji wykonywanej w znieczuleniu ogólnym. Zbadanie pobranego fragmentu szyjki macicy pozwala stwierdzić, czy zmiany są stanem przedrakowym, czy już nowotworem. Jeśli diagnoza brzmi „rak”, konieczne jest określenie stopnia zaawansowania choroby. I tak: I stopień oznacza, że rak ogranicza się do szyjki, II - wykracza poza szyjkę i może zajmować 2/3 pochwy w jej górnej części, III - nacieka ścianę macicy i całą pochwę, IV - rak nacieka pęcherz moczowy, odbytnicę i inne narządy. Zdarza się, że cytologia nie wykaże dostatecznie wcześnie zmian chorobowych. Dzieje się tak, gdy są usytuowane tam, gdzie nie sięga szczoteczka do pobierania cytologii. To możliwe, bo szyjka macicy ma ok. 4 cm, a włoski szczoteczki - 1 cm. Cytologia po usunięciu macicy Wiele kobiet po usunięciu macicy zastanawia się, czy powinny regularnie wykonywać badanie cytologiczne. Jeżeli pozostała szyjka macicy lub jej część - cytologia jest obowiązkowa. Jeśli chirurg pozostawił tzw. kikut pochwy - także. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy macica i przydatki zostały usunięte z powodu mięśniaków. Test: Anna Jarosz Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. zdrowie szyjka macicy nadżerka szyjki macicy badanie cytologiczne torbiele stan zapalny Jak uniknąć raka szyjki macicy? Lekarz: jest skuteczniejsze badanie niż cytologia Polki wierzą, że regularne wykonywanie cytologii pozwoli uchronić je przed rakiem szyjki macicy. Tymczasem czułość badania wynosi niewiele ponad 60 proc. -... Robert Siemiński 7 nietypowych objawów raka szyjki macicy Rak szyjki macicy jest wyjątkowo podstępną chorobą. Wcześnie wykryty, gdy występuje jeszcze w fazie przedinwazyjnej, daje 99,9 proc. szans na skuteczne... Hanna Szczygieł Szyjka macicy - położenie, budowa, funkcje Szyjka macicy jest ważnym elementem układu rozrodczego kobiety. Położona między pochwą a trzonem macicy stanowi drogę dla krwi menstruacyjnej, a także dla... Anna Tylec Konizacja - na czym polega zabieg? Ile kosztuje konizacja szyjki macicy? Konizację wykonuje się na szyjce macicy w momencie, gdy wynik badania cytologicznego jest nieprawidłowy. Jest to zabieg diagnostyczno-leczniczy o dodatkowo... Objawy HPV - objawy zakażenia, objawy podmiotowe i przedmiotowe. HPV a rozwój raka szyjki macicy Wirus HPV to bardzo groźny wirus, który bierze udział w procesie rozwoju raka szyjki macicy. Dróg zakażenia jest wiele. Przyjęło się, że wirusem HPV można się... Marta Pawlak Szyjka macicy w ciąży - jak powinna wyglądać? Co oznacza niewydolność szyjki macicy w ciąży? W trakcie ciąży ważne jest kontrolowanie wielu procesów zachodzących w organizmie przyszłej mamy. To konieczne, by w razie jakichkolwiek komplikacji zareagować... Dysplazja szyjki macicy - przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka Dysplazja szyjki macicy jest terminem, który odnosi się także do terminu śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy, określanej skrótem CIN. Jest to zmiana określana... Odsłonięte szyjki zębowe Odsłonięte szyjki zębowe to dolegliwość bolesna, nieprzyjemna i mogąca doprowadzić nawet do utraty zębów. Odsłonięte szyjki zębowe są efektem recesji, czyli... Konizacja szyjki macicy – kiedy wykonuje się tego typu zabieg i na czym polega? Konizacja szyjki macicy to nic innego jak zabieg chirurgiczno-ginekologiczny, który przeprowadza się u tych kobiet, których wynik badania cytologicznego wykazał... Ten test wykrywa raka szyjki macicy ze 100 proc. skutecznością. Naukowcy: byliśmy zaskoczeni Naukowcy z Queen Mary University of London opracowali test, który ze 100 proc. pewnością wykrywa raka szyjki macicy - nowotworu, z powodu którego umiera pięć...
To, co nazywamy nadżerką szyjki macicy faktycznie nią nie jest. Jak odnaleźć się w skomplikowanym nazewnictwie? Największym problemem z nadżerką szyjki macicy jest właśnie jej nazewnictwo. Nie dość, że samo pojęcie brzmi już dość mało estetycznie, to na dodatek pojęcie to jest wciąż mylone, zarówno przez pacjentki jak i ginekologów (nie jestem tu niewinna, też często używam słowa na literę N, mimo że prawidłowe powinno być słowo na E, ale o tym za chwilę). Spis treści: Co to jest nadżerka?Kiedy nadżerka staje się groźna? Co to jest nadżerka? Histologia, to nauka o tkankach i rodzajach komórek. Histologicznie rzecz ujmując, nadżerką jest ubytek prawidłowej tkanki nabłonkowej w danej tkance. Rodzajem nadżerki będzie afta w jamie ustnej, a dużą nadżerką będzie np. wrzód żołądka. Ale co ciekawe, to co my ginekolodzy nazywamy nadżerką szyjki macicy, histologicznie wcale nią nie jest, ponieważ nie ma tam ubytku jako takiego, ale jest „inny” rodzaj nabłonka. Na szyjce macicy, w warunkach idealnych, powinien znajdować się nabłonek wielowarstwowy płaski, natomiast u wielu kobiet (różne są dane, ale z mojej prywatnej obserwacji – u ok. 30%) na szyjce znajduje się nabłonek gruczołowy, który powinien znajdować się dopiero w kanale szyjki macicy. Ten nabłonek ma inny wygląd. Jest czerwony i silnie przekrwiony, w odróżnieniu od bladoróżowego nabłonka płaskiego. Taki stan, kiedy mamy nabłonek z jamy macicy w okolicach ujścia macicy, nazywa się ektopią. Niestety nie wiem dlaczego, ale przyjęło się to po polsku nazywać nadżerką – sama często, mimo że znam różnicę, mówię pacjentce, że ma nadżerkę. A wiecie dlaczego? Ponieważ jakbym powiedziała, że ma ektopię, to zrobiłaby wielkie oczy i pomyślała, że co najmniej mówię jej, iż ma raka. Nic bardziej mylnego! Ektopia nie jest groźna. Natomiast jak powiem, że ma nadżerkę, to powie: „Ach tak wiem, wielu lekarzy mi to już mówiło”. I takie to błędne koło. Pacjentki źle nazywają swoje „nadżerki”, bo lekarze źle je nazywają, a ci źle je nazywają, bo się do tego przyzwyczaili i przyzwyczaili też pacjentki. Jeżeli ginekolog Wam powiedział, że macie nadżerkę, to na 99% miał na myśli ektopię. Kiedy nadżerka szyjki macicy staje się groźna? Kiedy z ektopią się „coś” robi? Jeżeli cytologia wyjdzie nieprawidłowa, jeżeli szyjka krwawi (np. po stosunku lub w ogóle samoistnie), albo jeśli mamy ostry stan zapal macie bezobjawową ektopię („nadżerkę”) i prawidłowy wynik cytologii szyjki macicy, to według zaleceń nie trzeba tej ektopii leczyć. Nie jest to ani choroba, ani zagrożenie, a jeżeli zaczniemy ją leczyć (wymrażać, „przypalać”), to tylko zrobimy blizny na szyjce, które wcale nie są pożądane. Zatem nadżerką powinniśmy nazywać, być może, moje nadżarcie pączków, ale to co mamy na szyjce powinniśmy (Wy i My) nazywać ektopią. Chyba, że jest to rzeczywiście nadżerka w sensie histologicznym, ale to już inne zagadnienie. Jeżeli macie mętlik w głowie, następnym razem po prostu spytajcie waszych ginekologów czy macie nadżerkę, czy ektopię… Jestem pewna, że z uśmiechem na twarzy powiedzą: „O, jak miło mieć wyedukowaną pacjentkę. Tak, to co Pani ma to właśnie ektopia”. Najczęściej pojawiające się pytania: Ginekolog powiedział, że mam nadżerkę. Czy to coś strasznego?
Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 9 minut Na początku rak szyjki macicy może nie powodować oznak i objawów. Zaawansowany rak szyjki macicy może powodować krwawienie lub wydzielinę z pochwy, która nie powinna się pojawiać. Raka szyjki macicy powoduje wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Przeczytaj jakie są objawy raka szyjki macicy, jego rodzaje, diagnoza i leczenie. Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Rak szyjki macicy - charakterystyka Rak szyjki macicy - HPV Rak szyjki macicy - rodzaje Rak szyjki macicy - czynniki ryzyka Rak szyjki macicy - objawy Rak szyjki macicy - diagnostyka Rak szyjki macicy - leczenie i wykonywanie badań Rak szyjki macicy - profilaktyka Rak szyjki macicy - charakterystyka Rak szyjki macicy rozwija się w komórkach wyściełających szyjkę macicy, cylindryczną tkankę łączną znajdującą się między pochwą a macicą. Szyjka macicy składa się z dwóch części: pochwowej, która znajduje się w górnej części pochwy i jest pokryta komórkami nabłonka płaskiego, oraz brzusznej, która znajduje się na dnie macicy i jest pokryta komórkami gruczołowymi. Połączenie dwóch typów komórek jest znane jako strefa transformacji, w której zaczyna się większość nowotworów szyjki macicy. Większość nowotworów szyjki macicy rozwijać się stopniowo po tym, jak normalne komórki w strefie transformacji przejdą zmiany przednowotworowe. Jednak nie wszystkie komórki przednowotworowe rozwijają się w raka szyjki macicy. Co więcej, gdy komórki przedrakowe są wykrywane i leczone wcześnie, raka szyjki macicy można często zapobiegać lub wyleczyć. Co roku na świecie raka szyjki macicy wykrywa się u około pół miliona kobiet, w tym ok 2,5 tys. Polek. Wśród nowotworów u kobiet 1 na 25 nowych przypadków to rak szyjki macicy. Raka szyjki macicy wykrywa się w Polsce najczęściej u kobiet w wieku powyżej 60 roku życia – u 46 pacjentek na 100 tys. kobiet. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w latach 1999-2016 w Polsce zachorowania na raka szyjki macicy spadły o 26,5%, natomiast liczba zgonów na raka szyjki macicy zmniejszyła się o 15,5%. Przeczytaj: Stan zapalny pochwy - przyczyny, leczenie Rak szyjki macicy - HPV Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) powoduje około 91% przypadków raka szyjki macicy. Istnieje ponad 100 różnych typów wirusa HPV, z których większość jest uważana za niskiego ryzyka i nie powoduje raka szyjki macicy. Typy HPV wysokiego ryzyka mogą powodować nieprawidłowości komórek szyjki macicy lub raka. Ponad 70 procent przypadków raka szyjki macicy można przypisać dwóm typom wirusa, HPV-16 i HPV-18, często określanych jako typy HPV wysokiego ryzyka. W rzeczywistości w wieku 50 lat około 80% kobiet było zarażonych jakimś rodzajem wirusa HPV. Większość kobiet zarażonych wirusem HPV może nie zachorować na raka szyjki macicy. U większości kobiet infekcja HPV nie trwa długo, 90% infekcji HPV ustępuje samoistnie w ciągu 2 lat. Niewielka liczba kobiet nie usuwa wirusa HPV i uważa się, że ma „uporczywą infekcję”. Kobieta z uporczywą infekcją HPV jest bardziej narażona na rozwój nieprawidłowości komórek szyjki macicy i raka niż kobieta, której infekcja ustępuje samoistnie. Niektóre typy tego wirusa są w stanie przekształcić normalne komórki szyjki macicy w nieprawidłowe. W niewielkiej liczbie przypadków i zwykle przez długi czas (od kilku lat do kilkudziesięciu lat) niektóre z tych nieprawidłowych komórek mogą następnie rozwinąć się w raka szyjki macicy. Redakcja poleca: Co dziesiąty mężczyzna zakażany wirusem HPV Rak szyjki macicy - rodzaje Główne typy raka szyjki macicy to rak płaskonabłonkowy i gruczolakorak. Większość (do 9 na 10) nowotworów szyjki macicy to raki płaskonabłonkowe. Nowotwory te rozwijają się z komórek w zewnętrznej części szyjki macicy. Rak płaskonabłonkowy najczęściej zaczyna się w strefie transformacji (gdzie zewnętrzna szyjka macicy łączy się z szyjką macicy). Większość innych nowotworów szyjki macicy to gruczolakorak. Gruczolakoraki to nowotwory, które rozwijają się z komórek gruczołowych. Gruczolakorak szyjki macicy rozwija się z komórek gruczołowych błony śluzowej szyjki macicy wytwarzających śluz. Rzadziej rak szyjki macicy ma cechy zarówno raka płaskonabłonkowego, jak i gruczolakoraka. Są to tak zwane raki gruczołowo-płaskonabłonkowe lub raki mieszane. Chociaż prawie wszystkie raki szyjki macicy są albo rakami płaskonabłonkowymi, albo gruczolakorakami, w szyjce macicy mogą również rozwinąć się inne rodzaje raka. Te inne typy, to czerniak, mięsak i chłoniak - występują częściej w innych częściach ciała. Na Medonet Market zamówisz nowoczesną i dokładną cytologię płynną LBC z konsultacją ginekologiczną. Rak szyjki macicy - czynniki ryzyka Czynnikiem ryzyka jest wszystko, co zwiększa ryzyko zachorowania na raka. Chociaż czynniki ryzyka często wpływają na rozwój raka, większość z nich nie powoduje raka bezpośrednio. Niektóre osoby z kilkoma czynnikami ryzyka nigdy nie zachorują na raka, podczas gdy inne bez znanych czynników ryzyka rozwijają się. Znajomość czynników ryzyka i rozmowa o nich z lekarzem może pomóc w podejmowaniu bardziej świadomych wyborów dotyczących stylu życia i opieki zdrowotnej. Następujące czynniki mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) - najważniejszym czynnikiem ryzyka raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV. HPV jest powszechny. Większość ludzi zaraża się wirusem HPV, gdy stają się aktywni seksualnie. Istnieje ponad 100 różnych typów HPV. Nie wszystkie z nich są powiązane z rakiem. Typy lub szczepy HPV najczęściej związane z rakiem szyjki macicy to HPV16 i HPV18. Rozpoczęcie współżycia w młodszym wieku lub posiadanie wielu partnerów seksualnych naraża osobę na większe ryzyko zakażenia typami HPV wysokiego ryzyka. Obniżony układ odpornościowy - osoby z obniżonym układem odpornościowym mają większe ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Obniżony układ odpornościowy może być spowodowany supresją odporności spowodowaną lekami kortykosteroidowymi, przeszczepem narządów, leczeniem innych rodzajów raka lub ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV), który powoduje nabyty zespół niedoboru odporności (AIDS). Kiedy dana osoba jest zarażona wirusem HIV, jej układ odpornościowy jest mniej zdolny do walki z wczesnym rakiem. Opryszczka narządów płciowych - kobiety z opryszczką narządów płciowych mają większe ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Palenie tytoniu - kobiety, które palą tytoń, są około dwa razy bardziej narażone na rozwój raka szyjki macicy niż kobiety, które nie palą. Wiek - osoby w wieku poniżej 20 lat rzadko zapadają na raka szyjki macicy. Ryzyko wzrasta między nastolatkami a trzydziestką. Kobiety w tej grupie wiekowej pozostają zagrożone i muszą regularnie przechodzić badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy, które obejmują badanie cytologiczne i/lub test HPV . Czynniki społeczno-ekonomiczne - rak szyjki macicy występuje częściej w grupach kobiet, które mają mniejsze szanse na dostęp do badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Doustne środki antykoncepcyjne - niektóre badania naukowe sugerują, że doustne środki antykoncepcyjne, mogą wiązać się ze zwiększonym ryzykiem raka szyjki macicy i mogą wiązać się z bardziej ryzykownymi zachowaniami seksualnymi. Jednak potrzebne są dalsze badania, aby zrozumieć, w jaki sposób stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych jest powiązane z rozwojem raka szyjki macicy. Narażenie na dietylostilbestrol (DES) - kobiety, których matki otrzymały ten lek w czasie ciąży, aby zapobiec poronieniu, mają zwiększone ryzyko rozwoju rzadkiego raka szyjki macicy lub pochwy. DES był podawany w tym celu od około 1940 do 1970 roku. Kobiety narażone na DES powinny mieć coroczne badanie miednicy, które obejmuje test cytologiczny szyjki macicy, a także 4-kwadrantowy test cytologiczny, w którym próbki komórek są pobierane ze wszystkich stron pochwy w celu sprawdzenia nieprawidłowych komórek. Różnorodne badania nadal sprawdzają, jakie czynniki przyczyniają się do rozwoju raka szyjki macicy. Nie ma sprawdzonego sposobu, aby całkowicie zapobiec tej chorobie, ale można zmniejszyć ryzyko jej występowania. Porozmawiaj ze swoim lekarzem/ginekologiem, jeśli masz obawy dotyczące osobistego ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy. Zobacz: Rak trzustki będzie najczęstszą przyczyną zgonów po raku piersi Rak szyjki macicy - objawy Wiele kobiet z rakiem szyjki macicy nie zdaje sobie sprawy, że choruje, ponieważ zwykle we wczesnym stadium choroby, nowotwór nie powoduje żadnych objawów. Kiedy pojawiają się objawy, można je łatwo pomylić na przykład z infekcją dróg moczowych (ZUM). W większości przypadków wczesny rak szyjki macicy nie daje żadnych objawów. Objawy, które mogą z czasem się pojawiać to ciągłe upławy, które mogą być blade, wodniste, różowe, brązowe, krwawe lub śmierdzące, nieprawidłowe krwawienie z pochwy między miesiączkami, po stosunku lub po menopauzie, miesiączki, które stają się cięższe i trwają dłużej niż zwykle, jakiekolwiek krwawienie po menopauzie. Objawy zaawansowanego raka szyjki macicy mogą obejmować: utratę apetytu, utratę masy ciała, zmęczenie, ból miednicy, pleców i/lub nóg, pojedyncza opuchnięta noga, silne krwawienie i/lub wyciek moczu lub kału z pochwy, pęknięcie kości. Jeśli zauważysz którykolwiek z tych objawów, udaj się do lekarza na badanie. Ból pleców oraz dyskomfort w plecach, który może również prowadzić do bólu nóg, który może być spowodowany uciskiem powiększającego się guza lub nieprawidłowym wzrostem. W takich przypadkach lekarz prawdopodobnie będzie w stanie zobaczyć guz za pomocą badania obrazowego, takiego jak prześwietlenie. Obrzęk nóg może wystąpić, jeśli guz wywiera nacisk na węzły chłonne lub gruczoły będące częścią układu odpornościowego, które mogą powodować gromadzenie się krwi i płynów w nogach. Objawy jelit i pęcherza, objawy mogą obejmować bolesne oddawanie moczu i/lub ruchy jelit, a także utratę kontroli nad jelitami i pęcherzem. Redakcja poleca: Odkrycie Polaków: rak wysyła do węzłów chłonnych "złośliwe oprogramowanie" Rak szyjki macicy - diagnostyka Badanie cytologiczne, czyli tzw. rozmaz szyjkowy, rozmaz Pap – znany również jako test Pap – służy do diagnozowania raka szyjki macicy. Podczas wymazu cytologicznego lekarz pobiera próbkę komórek z szyjki macicy za pomocą małej szczoteczki lub wacika. Następnie próbka jest wysyłana do laboratorium w celu zbadania pod kątem jakichkolwiek oznak raka lub stanu przednowotworowego. Badania fizykalne mogą również pomóc w wykryciu nieprawidłowości. Lekarz może użyć wziernika, w celu obserwacji pochwy i sprawdzając jajniki i macicę, wkładając dwa palce, jednocześnie naciskając brzuch drugą ręką. Jeżeli badanie cytologiczne wykazuje zmiany komórkowe, mogą być zalecane dodatkowe badania. Może to być: kolposkopia - pozwala lekarzowi przyjrzeć się szyjce macicy przez wziernik, a następnie sprawdzić nieprawidłowe obszary za pomocą roztworu zwanego kwasem octowym, biopsja - pozwala na pobranie niewielkiej próbki tkanki w celu sprawdzenia nieprawidłowych komórek w laboratorium. Jeśli po biopsji u pacjentki zostanie zdiagnozowany rak szyjki macicy, lekarze mogą zalecić wykonanie dodatkowych badań w celu określenia stopnia zaawansowania nowotworu. Badania te mogą obejmować tomografię komputerową (CT), skan pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) , prześwietlenie rentgenowskie, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI) lub ich kombinację. Można również wykonać badanie odbytnicy lub pęcherza. Rak szyjki macicy - leczenie i wykonywanie badań W zależności od stopnia zaawansowania choroby leczenie obejmuje zabiegi chirurgiczne, radioterapię, brachyterapię i chemioterapię, a także połączenie kilku sposobów leczenia. Jeśli nowotwór ma mniej niż 4 cm, najczęściej usuwa się macicę, niektóre otaczające ją tkanki i organy oraz węzły chłonne. W przypadku przerzutów leczenie opiera się na chemioterapii i/lub radioterapii. Gdzie w Polsce można bezpłatnie się zbadać? Od wielu lat prowadzone są programy profilaktyczne po to, by jak najwięcej kobiet z grupy ryzyka mogło zrobić cytologię. Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia) adresowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat: które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich trzech lat, obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV – typem wysokiego ryzyka), które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Kobiety, które były leczone z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy, po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie zostają objęte programem. Rak szyjki macicy - profilaktyka Większość raków szyjki macicy tworzy się w komórkach wyściełających szyjkę macicy i stopniowo rozwijają zmiany przednowotworowe, które, jeśli nie zostaną wykryte, przekształcają się w raka. Rak szyjki macicy często pozostaje niezauważony, ponieważ ma minimalne objawy. Ten brak wykrywania powoduje, że każdego roku niepokojąca liczba kobiet przegrywa walkę z rakiem szyjki macicy, mimo że jest to choroba, której można bardzo zapobiegać i którą można leczyć. Chroń się przed rakiem szyjki macicy dzięki tym zalecanym praktykom profilaktycznym i przesiewowym. Szczepionka przeciw HPV: Większość nowotworów szyjki macicy jest wywoływana przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Obecnie dostępne są szczepionki zapobiegające zakażeniu najczęstszymi podtypami HPV. Szczepionka jest podawana jako trzy wstrzyknięcia w okresie 6 miesięcy, dziewczętom i młodym kobietom w wieku od 9 do 26 lat. Badania wykazały, że szczepionki wydają się zapobiegać rakowi szyjki macicy we wczesnym stadium i zmianom przednowotworowym. Regularne badania cytologiczne: to potencjalnie ratujące życie badanie przesiewowe wykrywa zmiany przednowotworowe, które można leczyć, zanim przekształcą się w raka szyjki macicy. Rozmazy cytologiczne dobrze sprawdzają się w wykrywaniu takich zmian, ale należy je wykonywać regularnie. Coroczne badania ginekologiczne należy rozpocząć, gdy kobieta staje się aktywna seksualnie lub w wieku 20 lat u kobiety nieaktywnej seksualnie. Badanie cytologiczne należy rozpocząć w wieku 21 lat. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowych zmian należy wykonać kolposkopię z biopsją. Kolposkopia to bezbolesna procedura, w której lekarz używa oświetlonego mikroskopu do oglądania szyjki macicy. Bezpieczny seks: uprawianie bezpiecznego seksu (przy użyciu prezerwatyw) również zmniejsza ryzyko zarażenia się wirusem HPV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Infekcja HPV powoduje brodawki narządów płciowych. Jeśli kobieta widzi brodawki na genitaliach swojego partnera, powinna unikać stosunków z tą osobą. Aby jeszcze bardziej zmniejszyć ryzyko raka szyjki macicy, kobiety powinny ograniczyć liczbę partnerów seksualnych i unikać partnerów, którzy uczestniczą w czynnościach seksualnych obarczonych wysokim ryzykiem. rak szyjki macicy nowotwór szyjki macicy RSM szyjka macicy nowotwory szyjki macicy Mięśniaki macicy - najczęstsze objawy, że coś jest nie tak. Przyczyny i metody leczenia mięśniaków Mięśniak macicy to łagodne zmiany nowotworowe rozwijające się w tkance mięśniowej macicy lub w jajowodach, szyjce macicy lub tkankach w pobliżu macicy. Często... Adrian Jurewicz Jak uniknąć raka szyjki macicy? Lekarz: jest skuteczniejsze badanie niż cytologia Polki wierzą, że regularne wykonywanie cytologii pozwoli uchronić je przed rakiem szyjki macicy. Tymczasem czułość badania wynosi niewiele ponad 60 proc. -... Robert Siemiński 7 nietypowych objawów raka szyjki macicy Rak szyjki macicy jest wyjątkowo podstępną chorobą. Wcześnie wykryty, gdy występuje jeszcze w fazie przedinwazyjnej, daje 99,9 proc. szans na skuteczne... Hanna Szczygieł Podczas okresu kasłała krwią. W płucach rosła jej druga macica Medycy przecierali oczy ze zdumienia. Do szpitala Show Chwan Memorial Hospital (Tajwan) zgłosiła się 26-latka. Kobieta podczas okresu pluła krwią. Okazało się, że... Tomasz Gdaniec Mięśniaki macicy - diagnostyka, objawy, usuwanie mięśniaków macicy. Te guzy ma nawet 80 proc. kobiet Mięśniaki macicy ma nawet od 60 do 80 proc. populacji kobiet. Choć są to niezłośliwe guzy, to mogą wywoływać uciążliwe objawy kliniczne. Występują one u ok. 50... Materiały prasowe Czym jest przodozgięcie macicy? Na czym polega przodozgięcia macicy? Czy przodozgięcie macicy wpływa na przebieg i rozwój ciąży? Czy może ona sprawiać problemy przy porodzie? Lek. Katarzyna Darecka Co oznacza powiększona macica? Na co wskazuje powiększona macica? Jakie mogą być przyczyny powiększonej macicy? Czy powiększona macica może wskazywać na poważne problemy zdrowotne? Jakie... Lek. Katarzyna Darecka O czym świadczą skurcze macicy? Z jakiego powodu pojawiają się skurcze macicy? Dlaczego skurcze u jednej kobiety są bardzo bolesne, a u innej nie pojawiają się wcale? Dlaczego u kobiet pojawiają... Lek. Katarzyna Darecka GIF wstrzymuje w obrocie leki stosowane przy leczeniu mięśniaków macicy Główny Inspektorat Farmaceutyczny wydał decyzję o wstrzymaniu w obrocie na terenie naszego kraju produktów leczniczych zawierających octan uliprystalu 5 mg.... Magda Ważna Szyjka macicy - położenie, budowa, funkcje Szyjka macicy jest ważnym elementem układu rozrodczego kobiety. Położona między pochwą a trzonem macicy stanowi drogę dla krwi menstruacyjnej, a także dla... Anna Tylec
zapalenie szyjki macicy forum